de middeleeuwse geschiedenis

van de Noordelijke Lage Landen

In de middeleeuwse geschiedenis van de Noordelijke Lage Landen wordt u meegenomen naar de Nederlandse Middeleeuwen. Het is de periode waarin ons land bestond uit zeer diverse grafelijke en hertogelijke domeinen en vrije gebieden. In deze landsdelen hadden de bewoners te maken met verschillende omstandigheden, die ook tot verschillende culturele ontwikkelingen hebben geleid. Dat blijkt alleen al uit de vele dialecten van het Middelnederlands, die tot ontwikkeling kwamen. Echter, aan de hand van de opeenvolgende hoofdstukken met beschrijvingen van de steden Leeuwarden, Groningen, Zwolle, Utrecht, Nijmegen, Haarlem en Zierikzee ontstaat één verhaal. Onmiskenbaar zal zelfs duidelijk worden hoe sterk de verschillende landsdelen van de gehele Lage Landen met elkaar waren verbonden via sociale, culturele, economische en vanzelfsprekend politieke aangelegenheden. De omstandigheden ontwikkelden zich zodanig, dat zich zelfs een eenheid kon vormen in verscheidenheid. Vanaf het moment waarop gebieden van de Lage Landen gaandeweg bij het Bourgondische rijk werden gevoegd ontstond er zelfs een soort Bourgondische statenbond, verenigd in de ons bekende Staten Generaal.

Onze gebieden werden tijdens de 15e eeuw bekend als de Bourgondische Nederlanden, bestaande uit verschillende graafschappen, hertogdommen en heerlijkheden. Er waren ook nog vrije gebieden en enkele zelfstandige stadstaten. Tegen het einde van de Middeleeuwen omstreeks 1550 waren al de verschillende gewesten van deze Nederlanden inmiddels samengevoegd tot een dynastieke eenheid, de Zeventien Provinciën van de Bourgondische Nederlanden. Onder de Bourgondisch Habsburgse vlag was daarmee een stevig fundament gelegd, waarop een ontwikkeling naar verdere eenwording kon worden gebaseerd.

Door vele omstandigheden bleven er van het grote aantal provinciën er maar zeven over, die daadwerkelijk verdere stappen hebben gezet in de richting van volledige eenwording. Dat resulteerde in de vestiging van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Van hieruit ontwikkelde zich de eenheidsstaat Nederland. Dit boek neemt u mee naar de periode die hieraan voorafging. Het is de periode van onze eigen Middeleeuwen, een tijdperk dat onmisbaar is gebleken te zijn voor het kunnen ontstaan van ons Nederland. Het is een land dat zich nog steeds kenmerkt door eenheid in verscheidenheid.

Het verhaal van onze eigen vaderlandse middeleeuwse geschiedenis kenmerkt zich niet alleen door onrust, oorlogen, epidemieën en tegenslagen, zoals dat kennelijk door menigeen nog steeds wordt gedacht. Deze periode kenmerkt zich namelijk ook door voorspoed, handel, culturele bloei, wetenschappelijke ontwikkelingen, nieuwe denkstromingen en diverse gouden middeleeuwse perioden van velerlei aard. Reden genoeg om onze eigen Middeleeuwen dichterbij te halen door middel van dit boek.